തലകീഴായ ജലപിരമിഡ്
കടലിലേയ്ക്കെറിയപ്പെട്ട ഒരു മഴു കേരളത്തെ ബ്രാഹ്മണ്യത്തിനു സംഭാവന ചെയ്ത ഒരുല്പത്തികഥയിലെ ഘടകമാണെങ്കില്, ഒരു മഴുവിനെ നെയ്ത്തുകാരന്റെ തുന്നോട (Weaver’s Shuttle)ത്തില് ഘടിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് അതിന്റെ തുടര്യാത്രകളെ ദൃശ്യമാക്കുകയും ഉടമസ്ഥതയെക്കുറിച്ചുള്ള ആ കല്പനയിലടങ്ങിയിട്ടുള്ള അധിനിവേശപരതയെ തുറന്നുകാട്ടി അതിനെ തിരിച്ചെറിയുകയും ചെയ്യുന്നുണ്ട് ‘L’aller retour’’ (1995) എന്ന രചന. കേരളതീരത്തു താരതമ്യേന വൈകിമാത്രം എത്തിച്ചേര്ന്ന ബ്രാഹ്മണര് ഈ പ്രദേശത്തെ ഭൂതകാലപ്രാബല്യത്തോടെ കയ്യടക്കുവാന് നടത്തിയ ഒരു ശ്രമമായി അത് പരശുരാമകഥയെ തിരിച്ചറിയുന്നു.
പേരുകള്കൊണ്ടുള്ള ഒരു കളി വത്സന് കൂര്മ്മ കൊല്ലേരിയുടെ കലയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം പ്രധാനമാണ്. സര്വ്വസാധാരണമായ കാര്യങ്ങളിലേയ്ക്ക് സവിശേഷമായ ഒരു ഫലിതബോധത്തോടെ ഉള്ക്കാഴ്ചകള് നല്കുവാന് അത് ഇടയാക്കുന്നു. ഉദാഹരണമായി ചരിത്രത്തിലെ വിശാലഘട്ടങ്ങളെക്കുറിക്കുവാന് ഉപയോഗിക്കുന്ന ചില പരികല്പനകളെ- ശിലായുഗം (Stone Age), വെങ്കലയുഗം (Bronze Age), അവയോടൊപ്പം ശില്പിയെന്ന നിലയ്ക്ക് താന് നടന്നുതീര്ത്ത ചില കാലങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള സൂചനകളടങ്ങുന്ന ശില്പയുഗം (Sculpture Age), ‘വാര്ന്നു പോകുന്നയുഗം’ അല്ലെങ്കില് ‘ഓട യുഗം’ (Drain Age)
ഒരു കൂട്ടം കസേരകളുടെ (Curiosit) നിര്മ്മാണത്തില് ഏര്പ്പെടുമ്പോഴോ ഒരു ഛായാചിത്രം (Portriat)വരയ്ക്കുമ്പോഴോ ഒക്കെത്തന്നെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശൈലി മിനിമലിസം പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന ‘വൃത്തി’യെ നിരാകരിക്കുകയും കേവലം ആശയവിനിമയത്തിലോ ‘അലങ്കാരപരത’യിലോ അഭിരമിക്കാതെ കൂടുതല് സങ്കീര്ണ്ണവും അവ്യക്തവുമായ രൂപഘടനകളിലേക്കു സഞ്ചരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. സൗന്ദര്യവും വൈരൂപ്യവും എന്ന പഴക്കം ചെന്ന ദ്വന്ദ്വത്തില് കക്ഷിചേരാന് വിസമ്മതിച്ചുകൊണ്ട് വത്സന്റെ രചനകള് സൗന്ദര്യത്തിനുള്ളിലെ ‘വൈരൂപ്യ’ത്തേയും വിരൂപമായതിലെ ‘സൗന്ദര്യ’ത്തേയും മുന്പോട്ടുകൊണ്ടുവന്നുകൊണ്ട് നമ്മുടെ
തലശ്ശേരിയ്ക്കടുത്തുള്ള പാട്യം സ്വദേശിയായ വത്സന് ചെറുപ്പകാലത്ത് വാഗ്ഭാടാനന്ദനെ പോലെയുള്ളവര് നടത്തിയ ജാതിവിരുദ്ധസമരങ്ങളാല് സ്വാധീനിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ഒരാളാകയാല് കലയിലെ കൊളോണിയല് പദ്ധതികളെ തള്ളിക്കളയുന്നതോടൊപ്പം തന്നെ ജാതിയുടെ സൂക്ഷ്മാധികാരരൂപങ്ങളേയും പ്രശ്നവത്ക്കരിക്കേണ്ടതിന്റെ പ്രാധാന്യം ഉള്ക്കൊള്ളുന്നുണ്ട്.
_________________________________
ഏതുതരം നിര്മ്മാണവസ്തുക്കളേയും ഉള്ക്കൊള്ളുന്ന കൂടുതല് അയവുള്ളതും ചിന്താപരമായി സജീവവുമായ ഒരു പ്രക്രിയ വത്സന്റെ കലയില് ഇതോടെ കൂടുതല് തെളിമ നോടി. പനങ്കുലയ്ക്കും, ഓലയ്ക്കും, എല്ലിനും, കയറിനും, കൊട്ടയ്ക്കും, പള്പ്പിനും, കരിയിലകള്ക്കും, ഘടികാരത്തിന്റെ സ്പ്രിംഗുകള്ക്കും, കളിമണ്ണിനും, മണലിനും, നെല്ലിനും, വെട്ടുകല്ലിനും, മാര്ബിളിനും, ഗ്രാനൈറ്റിനും, ചെമ്പിനും, വെങ്കലത്തിനും, സ്റ്റീലിനും ഇനിയും കണ്ടെത്തപ്പെടാവുന്ന ഒരു അസംസ്കൃത പദാര്ത്ഥത്തിനുമെല്ലാം ഒരേ പദവിയോടെ പങ്കെടുക്കാന് കഴിയുന്ന ഒന്നായി ആ ശില്പനിര്മ്മാണ പ്രക്രിയ മാറി. ഒരു വസ്തു, അതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള പ്രാദേശികമോ ഭാഷാപരമോ ആയ വിനിമയങ്ങള്, ദാര്ശനികമായ ഉള്ക്കാഴ്ചകള്, സൂക്ഷ്മമായ നര്മ്മബോധം തുടങ്ങിയവയെല്ലാം ഈ പുതുഭാവുകത്വത്തില് ഇടം പിടിച്ചു. ചൂണ്ടപ്പനയുടെ ഒരു പൂങ്കുല അല്പം പിന്നിയിട്ട് പനങ്കുലപോലുള്ള മുടിയെന്ന നാട്ടുപ്രയോഗത്തെ അത് ഓര്മ്മയിലേക്കു കൊണ്ടുവന്നു.
_________________________________
കടലിലേയ്ക്കെറിയപ്പെട്ട ഒരു മഴു കേരളത്തെ ബ്രാഹ്മണ്യത്തിനു സംഭാവന ചെയ്ത ഒരുല്പത്തികഥയിലെ ഘടകമാണെങ്കില്, ഒരു മഴുവിനെ നെയ്ത്തുകാരന്റെ തുന്നോട (Weaver’s Shuttle)ത്തില് ഘടിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് അതിന്റെ തുടര്യാത്രകളെ ദൃശ്യമാക്കുകയും ഉടമസ്ഥതയെക്കുറിച്ചുള്ള ആ കല്പനയിലടങ്ങിയിട്ടുള്ള അധിനിവേശപരതയെ തുറന്നുകാട്ടി അതിനെ തിരിച്ചെറിയുകയും ചെയ്യുന്നുണ്ട് ‘L’aller retour’’ (1995) എന്ന രചന. കേരളതീരത്തു താരതമ്യേന വൈകിമാത്രം എത്തിച്ചേര്ന്ന ബ്രാഹ്മണര് ഈ പ്രദേശത്തെ ഭൂതകാലപ്രാബല്യത്തോടെ കയ്യടക്കുവാന് നടത്തിയ ഒരു
അദ്ദേഹത്തിന്റെ രചനകളില് ആവര്ത്തിച്ച് പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്ന നിര്മ്മാണഘടകങ്ങളും ചില അടയാളങ്ങളും ജ്യാമിതീയ രൂപങ്ങളുമുണ്ട്. പല തലങ്ങള്ക്കിടയിലുള്ള സഞ്ചാരം സാധ്യമാക്കുന്ന ഗോവണി ഇത്തരത്തില് നിരവധിരചനകളില് ആവര്ത്തിച്ചുകാണാം. ഇങ്ങനെതന്നെ സംരക്ഷണം നല്കുന്ന ഒരു അടയാളമായി പല സൃഷ്ടികളിലും ആവര്ത്തിക്കുന്ന ഒരുരൂപമാണ് മഴുത്തല (Axe- head) സമചതുരക്കട്ടകള്, ഗോളങ്ങള്, പിരമിഡല് രൂപങ്ങള് എന്നിവയെല്ലാം ആ രചനകളില് സജീവത കൈവരിക്കുന്നുണ്ട്. കൊച്ചിയിലെ സുഭാഷ്പാര്ക്കിലെ ‘തലകീഴായ ജലപിരമിഡ്’ 2014-15 ലെ കൊച്ചി – മുസിരിസ് ബിനാലയിലെ രചനയിലും വ്യത്യസ്തതകളോടെ ആവര്ത്തിക്കപ്പെടുന്നതു കാണാം. (തലകീഴായി കുത്തി നിര്ത്തിയ ഒരു പിരമിഡിന്റെ ആകാരമുള്ള ഈ കുളത്തിലെ ജലത്തിന്റെ മുനയിന്മേലാണ് ഭൂമിയുടെ നില്പ് എന്നു വല്സന് പറയും.)
പായനെയ്ത്ത്, കൊട്ട, മുറം, വട്ടി മുതലായവകെട്ടുന്നതും ഓലമെടയുന്നതുമെല്ലാം കേരളത്തിലെ കീഴാളരുടെ ഇടയില് ദീര്ഘകാലമായി നിലനിന്നിരുന്ന കൈത്തൊഴിലുകളാണല്ലോ. 1998ല് നിര്മ്മിച്ച ‘ഒരു തൂവല്’ (A Feather) എന്ന സൃഷ്ടിയില് രണ്ട് കൊട്ടകളെ ഒരു കയര് കൊണ്ട് ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. നാരുകളിലൂടെയുള്ള ഒരു പരസ്പരവിനിമയവും, ഭൂമിയുമായി തന്നെയുള്ള ഒരു ആശയവിനിമയവും ആണവിടെ നടക്കുന്നത്. ഭൂമിയുടെ ഹൃദയത്തിലേക്ക് അതിന്റെ സ്പന്ദനങ്ങളറിയുവാനായി ചേര്ത്തുവെക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള ഒരു ഉപകരണം എന്നോണമാണതിന്റെ നില, അതില് കുത്തിയിട്ടുള്ള തൂവല് ആ രചനയ്ക്ക് ഒരു ആദിമനിവാസിയുടെ ശിരോഅലങ്കാരമെന്നോണം പ്രൗഢിനല്കുന്നു. കൊട്ടനെയ്ത്തിന്റെ പാരമ്പര്യങ്ങളോടുള്ള ഈ വിനിമയം മലയാളകവിതയില് എസ്. ജോസഫിന്റെ കൊട്ട എന്നകവിത നിറവേറ്റിയതിനോട് സമാനതയുള്ള ഒരു പുതുലോകത്തെ തുറന്നു വെയ്ക്കുന്നുണ്ട്. മുന്കാലങ്ങളില്പുരമേയുന്നതിനും മറ്റുമായി തെങ്ങോലകള് മെടഞ്ഞിരുന്നതിനെ അനുസ്മരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് പച്ചയോല മെടഞ്ഞ് അദ്ദേഹം നിര്മ്മിച്ച രചനയും ഇതേ വഴക്കങ്ങളെ പിന്പറ്റുന്നതാണ്.
പൊതുവെ സ്ത്രീകളുടേതെന്നു കരുതപ്പെടുന്ന സൂക്ഷ്മവും ശ്രദ്ധാപൂര്ണ്ണവും നാടോടി പാരമ്പര്യങ്ങളുടെ നൈരന്തര്യത്തെ സ്പര്ശിക്കുന്നതുമായ നെയ്ത്ത്, തുന്നല് തുടങ്ങിയവയൊക്കെ കൊണ്ട്
നെയ്ത്തുമായുള്ള ഈ ഇടപാട് വലിയ മുത്തശ്ശന് ക്ലോക്കുകളിലെ നല്ല ടെമ്പറുള്ള സ്പ്രിംഗുകള് ഉപയോഗിച്ച് ഒരു പാത്രം മെനഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള ശ്രമത്തിലും തുടരുന്നുണ്ട്. (How goes the enemy?). ഇവിടെ സ്പ്രിംഗിന്റെ മുറുക്കം ക്ലോക്കിനു ചുറ്റുമുള്ള സമയത്തിന്റെ വിഭിന്നങ്ങളായ ക്രമങ്ങളിലേക്ക് ശ്രദ്ധക്ഷണിക്കുന്നുണ്ട്. ഘടികാരത്തിലെ സമയം കാലത്തിന്
സമയം, ആവര്ത്തനം, നിര്മ്മാണം, അതില്തന്നെ അടങ്ങിയിട്ടുള്ള പ്രതിസന്ധികള് എന്നിവയെല്ലാം പ്രകടമായിരുന്ന വത്സന്റെ പ്രദര്ശിപ്പിക്കപ്പെടാത്ത മറ്റൊരു രചന ചെമ്പുവളയങ്ങള്
____________________________________
പലപ്പോഴും പ്രാദേശികമായ അതീതകല്പനകള് അവയിലൊരു അന്തര്ധാരയായി പ്രവര്ത്തിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും ആ ധാരകളെ മേധാവിത്വ ഭാവനകളുമായി കൂട്ടിയിണക്കുവാനല്ല, മറിച്ച് അവയേയും ഉള്ച്ചേര്ക്കുന്ന പുതുഭാവനകള് മെനയുവാനാണ് വത്സന്റെ ശ്രമം.
പാരിസ്ഥിതികമായ ഉത്കണ്ഠകള്ക്കും നിരീക്ഷണങ്ങള്ക്കും ആ ചിന്താപ്രക്രിയയില് നിര്ണ്ണായകമായ പ്രാധാന്യമുണ്ട്. 1996-ല് രചിച്ച ‘Mummified Tree’ പോലെയുള്ള രചനകളിലൂടെ മരിച്ച മനുഷ്യശരീരങ്ങളെ മമ്മികളാക്കി സൂക്ഷിക്കുന്ന പ്രാചീന സമ്പ്രദായങ്ങളെ ഓര്മ്മിപ്പിക്കും മട്ടില് മരിച്ച മരങ്ങള്ക്ക് ഒരു സ്മാരകം പണിയുവാന് അതുകൊണ്ടാവും ഈ ശില്പിക്ക് കഴിഞ്ഞത്.
____________________________________
ഗോവന് തീരത്തുകൂടിയുള്ള ഒരുയാത്രയില് കണ്ടെടുത്ത് ബറോഡയിലെത്തിച്ച ഒരു കാളയുടെ എല്ലുകള് ചണവും, പേപ്പര് പള്പ്പുമൊക്കെയുപയോഗിച്ച് കെട്ടിയുണ്ടാക്കിയ ‘ചട്ടക്കൂട്’ (Armature) വത്സന്റെ രചനകളിലെ ironyയുടെ ഉപയോഗത്തിന്റെ മറ്റൊരു മികച്ച ഉദാഹരമാണ്.ഹെന്റി മൂര് മുതല് അനിതാ ദുബെ വരെയുള്ള
ആദ്യകാലത്ത് ഏറിയ പങ്കും വെങ്കലത്തില് ശില്പങ്ങള് ചെയ്തിരുന്ന
ഏതുതരം നിര്മ്മാണവസ്തുക്കളേയും ഉള്ക്കൊള്ളുന്ന കൂടുതല് അയവുള്ളതും ചിന്താപരമായി സജീവവുമായ ഒരു പ്രക്രിയ വത്സന്റെ കലയില് ഇതോടെ കൂടുതല് തെളിമ നോടി. പനങ്കുലയ്ക്കും, ഓലയ്ക്കും, എല്ലിനും, കയറിനും, കൊട്ടയ്ക്കും, പള്പ്പിനും, കരിയിലകള്ക്കും, ഘടികാരത്തിന്റെ സ്പ്രിംഗുകള്ക്കും, കളിമണ്ണിനും, മണലിനും, നെല്ലിനും, വെട്ടുകല്ലിനും, മാര്ബിളിനും, ഗ്രാനൈറ്റിനും, ചെമ്പിനും, വെങ്കലത്തിനും, സ്റ്റീലിനും ഇനിയും കണ്ടെത്തപ്പെടാവുന്ന ഒരു അസംസ്കൃത പദാര്ത്ഥത്തിനുമെല്ലാം ഒരേ പദവിയോടെ പങ്കെടുക്കാന് കഴിയുന്ന ഒന്നായി ആ ശില്പനിര്മ്മാണ പ്രക്രിയ മാറി. ഒരു വസ്തു, അതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള പ്രാദേശികമോ ഭാഷാപരമോ ആയ വിനിമയങ്ങള്,
വൃത്തിയുള്ളതും അവതരണയോഗ്യവും ആയ പൂര്ത്തിയായ രചനകളിലല്ല, അതിനു പിന്നിലെ ബൗദ്ധികവും ഉല്പാദനപരവുമായ
പാരിസ്ഥിതികമായ ഉത്കണ്ഠകള്ക്കും നിരീക്ഷണങ്ങള്ക്കും ആ ചിന്താപ്രക്രിയയില് നിര്ണ്ണായകമായ പ്രാധാന്യമുണ്ട്. 1996-ല് രചിച്ച ‘Mummified Tree’ പോലെയുള്ള രചനകളിലൂടെ മരിച്ച മനുഷ്യശരീരങ്ങളെ മമ്മികളാക്കി സൂക്ഷിക്കുന്ന പ്രാചീന സമ്പ്രദായങ്ങളെ ഓര്മ്മിപ്പിക്കും മട്ടില് മരിച്ച മരങ്ങള്ക്ക് ഒരു സ്മാരകം പണിയുവാന് അതുകൊണ്ടാവും ഈ ശില്പിക്ക് കഴിഞ്ഞത്.